Festiwal Nauki
Dlaczego tak się dzieje? Czemu to tak działa? Co się stanie, kiedy…?
– eksperymenty, doświadczenia i pokazy fizyczne

KOORDYNATOR PROJEKTU: Jadwiga Meyza

NAUCZYCIELE WSPÓŁREALIZUJĄCY PROJEKT:

 Anna Krupińska, Gabriela Piaskowska, Danuta Jasińska, Jolanta Kaszubowska, Hanna Majewska, Renata Malińska, Marlena Prusik, Hanna Brumer, Hanna Wnuk, Magdalena Orzoł

 

Szkoła w Szymanach od wielu lat bierze udział w popularyzowaniu i rozbudzaniu zainteresowań uczniów naukami ścisłymi. Dwa lata z rzędu uczestniczyliśmy w VIII i IX Festiwalu Nauki i Sztuki na Uniwersytecie Warmińsko- Mazurskim w Olsztynie, gdzie dzieci i młodzież z Zespołu Szkół w Szymanach (w pierwszym roku 45 uczniów, w drugim roku 90, w tym połowa z klas IV- VI) mogli wykonać lub obserwować eksperymenty matematyczne, fizyczne, chemiczne i biologiczne, przygotowane dla nich przez studentów i pracowników naukowych UWM w Olsztynie. Już w listopadzie 2011r. nauczyciele - wychowawcy klas I – III szkoły podstawowej zorganizowali dla swoich wychowanków – „Noc Naukowców” w szkole. Uczniowie byli zafascynowani, gdy panie nauczycielki zaprezentowały doświadczenia z warsztatów w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. W ciągu dwóch lat uczniowie klas IV – VI dojrzewali do prowadzenia bez stresu doświadczeń na lekcjach przyrody: „i TY możesz zostać czarodziejem”, „mój dom laboratorium chemicznym”, „o substancjach i ich mieszaninach”, „maszyny proste na placu zabaw” czy „zjawiska przyrodnicze wokół nas”.

W styczniu 2012r. w związku z dużym zainteresowaniem dzieci, nauczyciele podjęli decyzję o organizacji imprezy szkolnej - I Szkolnego Festiwalu Nauki.

Odbyła się ona 21 marca 2012r., w Dzień Wagarowicza, w który corocznie z bardzo dobrym skutkiem, poprzez zabawę i rywalizację, odciągamy uczniów od wagarów, a zachęcamy do poznawania otaczającego świata. Tak było i w tym roku, w organizację Festiwalu Nauki były zaangażowane wszystkie klasy, w związku z tym frekwencja tego dnia była wysoka.

Eksperymenty, pokazy, gry przygotowywali uczniowie pod opieką wychowawców, z merytorycznym wsparciem nauczycieli: przyrody, fizyki, chemii, w dwóch kategoriach wiekowych: klasy I – III i IV – VI szkoły podstawowej. Głównym celem imprezy było popularyzowanie wiedzy z dziedziny nauk przyrodniczych, rozbudzenie i rozwijanie wśród dzieci pasji poznawania świata i odkrywania reguł nim rządzących poprzez doświadczenia, eksperyment, pokazy, prowadzenie bezpośrednich obserwacji, połączenie nauki z ciekawą zabawą.

Na początku dnia najmłodsi uczniowie z klas I – III wcielili się w role młodych naukowców i poszukiwali odpowiedzi na pytania „Co się stanie, kiedy zardzewiały gwóźdź wrzucimy do wody utlenionej lub octu? Jak działa koło młyńskie? Dlaczego tak się dzieje, że pasta do zębów chroni nasze zęby? Przeprowadzali eksperymenty na ziemniaku: sprawdzali zawartość skrobi za pomocą jodyny. Gdy jedna grupa eksperymentowała, druga oglądała filmy edukacyjne.

W tym czasie uczniowie klas IV – VI przygotowywali się do doświadczeń, inni wykonywali plastyczną wizję stroju naukowca oraz wymyślali hasło na temat wiedzy, którą zdobywali na festiwalu.

Obie grupy spotkały się na pokazach konkursowych doświadczeń I Szkolnego Festiwalu Nauki, który poprowadziła Jadwiga Meyza. Ta część miała charakter konkursu wliczanego do szkolnego konkursu „Super Klasa” i oceniana była przez Panią Dyrektor Ireną Dzierlatkę oraz Przewodniczącą Rady Rodziców Agnieszkę Pieczonkę.

Klasa IV zaprezentowała doświadczenia: „nurek w butelce”, „odrzutowy młynek” oraz „woda tuczy”, klasa V – „jajka w wodzie”, „ekspresowy balon” i „złodziej monet”, zaś klasa VI – „cytrynowy zegar”, „świecąca ciecz, czyli bezpieczne zabawy z ogniem” oraz „rakieta”. Każdy eksperyment w przystępny sposób został opisany i wytłumaczony.

Klasy prezentujące doświadczenia dodatkowo przygotowały swoje stoiska, stroje zgodnie z zasadami BHP, hasła reklamujące naukę np. „Wiedzę zdobywam, w życiu wygrywam”, „Kto chemię i fizykę zna, ten dobrze w życiu ma”, „My jesteśmy super mrówki, nie boimy się harówki, dla nas nie ma wątpliwości, że nauka to klucz do mądrości”.

W kolejnej części swoje doświadczenia zaprezentowali gościnnie uczniowie klas gimnazjalnych, w tym grupa biologiczna (klasa II) Akademii Uczniowskiej – programu Centrum Edukacji Obywatelskiej, która także w swoich doświadczeniach styka się ze zjawiskami fizycznymi. Zastosowania Prawa Archimedesa, zagadnienia związane z prądem, działanie atramentu sympatycznego i kompasu, to tylko niektóre z nich. Doświadczenia przygotowane przez gimnazjalistów zostały oceniane oklaskami przez uczniów. Najbardziej uczniom spodobały się doświadczenia pokazujące działania kuli plazmowej oraz magnetyczne sztuki.

Po tych doświadczeniach klasy I – III udały się do Sali, gzie czekały na ich konkursy, gry i zabawy przygotowane przez nauczycieli - wychowawców edukacji wczesnoszkolnej. Uczniowie musieli wykazać się kreatywnością oraz umiejętnością współpracy, aby sprostać wszystkich zadaniom konkursowym. Jednym z zadań była konkurencja „Lądowanie na Marsa”. Zespoły musiały zbudować z dostępnych materiałów (plastikowego kubka, 5 słomek oraz taśmy) pojazd kosmiczny, w którym astronauta (jajko) musiał bezpiecznie wylądować na Marsie. Inne zadania to np. budowa wieży z monet, najdłuższej drogi, Ponadto udzielić poprawnych odpowiedzi w quizie dotyczącym zjawisk zachodzących w przyrodzie.

 

W kolejnej części  pani Jadwiga Meyza zaproponowała klasom IV – VI quiz związany z wiedzą na temat szkodników. Uczniowie odpowiadali na pytania w 2 – osobowych grupach, wybierając jedną z 4 odpowiedzi. Każda grupa mogła skorzystać z podpowiedzi swojej klasy.

 

Podsumowaniem dnia z nauką były pytania stawiane reprezentacjom klasowym przez prowadzącą: „dlaczego tak się dzieje..?” Dlaczego: wyjąć można kartkę spod naczynia z wodą, żyletka pływa na wodzie, ugotowane jajko wchodzi do butelki, mimo, że jest szersze od otworu, piłeczka ping – pongowa utrzymuje się nad słomką, w którą dmuchamy, a z butelki plastikowej nakłutej igłą, wypływa woda o różnym strumieniu.?

W czasie przerw między doświadczeniami, uczniowie nie biorący w nich udziału rozwiązywali zagadki logiczne, zdobywając także cenne punkty dla swojej klasy.

Komisja oceniła także stroje szalonych naukowców oraz slogany reklamujące naukę, uczenie się i pożytki z tego płynące.

 

Impreza okazała się strzałem w dziesiątkę, pochłonęła uczniów bez reszty. Z wypiekami na policzkach, wiele godzin spędzali w bibliotece, w Internecie szukając doświadczeń, które zadziwią ich koleżanki i kolegów. Potem organizowali się w grupy, wykonywali wiele prób pod okiem nauczycieli fizyki i nauk przyrodniczych, zawiązywali niemalże „sojusze”, aby być najlepszymi. Zadziwiające jest, że gwiazdami pokazów zostawali bardzo często chłopcy, którzy do tej pory nie wyróżniali się niczym szczególnym, a często także sprawiali kłopoty wychowawcze. W czasie festiwalu, każdy uczeń miał do wykonania swoje zadanie i dlatego mógł się cieszyć z wyniku klasy, bo to była również jego zasługa. Wszystkich nauczycieli i komisje oceniającą zaskoczyła samodzielność uczniów, sposób organizowania się i podział obowiązków w klasie.

Przygotowanie tak dużego przedsięwzięcia zintegrowało również środowisko nauczycielskie. Nauczyciele różnych specjalności wymieniali się materiałami i informacjami. Aktywnie zaangażowali się w działania promujące naukę.

Największym osiągnięciem tego dnia było także korzystanie ze wzajemnych doświadczeń uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum. Ciekawość, z jaką uczniowie klas I – III przyglądali się oraz uczestniczyli w eksperymentach wykonywanych przez starsze koleżanki i kolegów – bezcenne i daje nadzieję, że ta pasja przetrwa do następnego roku.

Realizując  nasz projekt przystąpiliśmy również do Wojewódzkiego Konkursu na organizację w szkole Festiwalu Nauki. Nasz wkład pracy i zaangażowanie zostały docenione przez komisję konkursową. Zostaliśmy wyróżnieni i nagrodzeni aparatem cyfrowym.